Bilgi Rehberi Bir Garip Bilgi Bloğu
Diyabet dünya üzerinde milyonlarca kişiyi etkileyen kronik bir rahatsızlıktır. Kontrol edilmeyen vakıalar, böbrek yetmezliği, kalp rahatsızlığı, körlük ve diğer ciddi durumlara sebep olabilir. Diyabet teşhisi konulmadan önce, kan şekeri düzeylerinin yüksek olduğu, fakat şeker hastalığı teşhisi konulacak kadar yüksek olmayan bir dönem bulunmaktadır. Bu döneme prediyabet denilmektedir. Prediyabet hastalarının % 70’inin daha sonralarda “tip 2” diyabet hastası olduğu da tahmin edilmektedir. Neyse ki, pre diyabetten diyabet hastalığına dönüşü engellenebilmektedir. Genler, yaş faktörü veya geçmişteki alışkanlıklar gibi – değiştirilemeyen bazı unsurlar olsa da – diyabet tehlikesini azaltmak için yapılabilecek birçok yöntem bulunmaktadır.
Şekeri ve Rafine Karbonhidratı Bırakmak
Şekerli yiyecekleri ve rafine karbonhidratları tüketmek tehdit altındaki kişilerin diyabete yakalanmasını hızlandırabilir. Vücutta şeker ve rafine karbonhidrat çabuk parçalanır ve kan dolaşımına ilave olur. Kan şekerinde meydana gelen yükseliş pankreasta şekerin kan dolaşımından ve vücut hücrelerinde kullanımına destek olan bir hormon olan insülin üretimini etkilemektedir. İnsülin salınımına vücuttaki hücreler Prediabet hastası olanlarda daha dirençlidir, bu nedenle şeker kanda yüksek oranda kalmaktadır. Bu durumu engellemek üzere pankreas daha fazla insülin üretip kan şekeri seviyesini sağlıklı bir seviyeye düşürmeye çalışır. Bu durum, kişi tip 2 diyabete tanısı olana kadar, her geçen gün daha fazla kan şekeri ve insülin seviyelerine yol açabilmektedir. Birçok çalışma sıklıkla yapılan şeker tüketimi ve rafine karbonhidrat tüketimiyle diyabet tehlikesi arasında bir ilişki olduğunu göstermiştir. Yani bu besinleri kan şekeri üzerinde daha az etkili olan yiyeceklerle değiştirmek, tehlikenizi azaltmanıza yardımcı olur. Yapılan çalışmaların detaylı bir analizinde, rafine karbonhidrat tüketiminin fazla olduğu bireylerin diyabet riskinin az tüketen bireylerden % 40 daha yüksek olduğunu göstermiştir.
Düzenli Egzersiz Yapmak
Düzenli olarak fiziksel hareketler yapmak diyabetin önlenmesine destek olmaktadır. Egzersiz hücrelerinin insülin hassaslığını yükseltmektedir. Bu sebeple, egzersiz yaparken, kan şekeri düzeylerini kontrollü tutmak üzere daha az insülin gerekmektedir. Prediyabetli bireylerde yapılan bir çalışmada orta seviyede egzersizin insülin hassaslığını % 51 arttırdığı ve fazla yoğunluklu egzersizin % 85 oranda arttığını göstermiştir. Ancak, bu etki yalnızca egzersiz yapılan günlerde ortaya çıkmıştır.
Su İçmek
Su seçilebilecek en sağlıklı ve doğal bir içecektir. Başka içecekler yerine su içmek, şeker, koruyucular ve diğer katkı maddelerini barındıran içeceklerden kaçınmanıza destek olmaktadır. Kola tarzında şekerli olan içecekler, hem tip 2 diyabet, hem de gizli otoimmün diyabet tehlikesiyle bağlantılı olmaktadır. Bazı çalışmalarda su içimi artırıldığında kan şekeri kontrolü daha iyi sağlanmış ve insülin salgılanmasının düzenlendiği keşfedilmiştir.
