Serçe, ispinoz kuşu gibi kuşlarla aynı aileden gelen kanaryalar, evde beslemek için çok tercih edilen evcil hayvanlardandır. Kanaryaların dünyaya yayılma hikâyesi ise bir Fransız kâşifin kanarya adalarına gitmesi, orada ötüşlerine vurulduğu bu kuşları Fransa’ya getirmesiyle başlamıştır.
Yabani kanaryalar dış ortamda yaşarlarken böcek ve tohumlarla beslenirler. Ama ne yazık ki artık kanaryalar hep kafeslerde üretilmektedirler. Kanaryaların değişik türleri vardır, bazı kanaryalar ötüşleriyle öne çıkarken, bazı kanaryalar renkleri hatta kafesteki duruşlarıyla kendilerini gösterirler. Türkiye’de çok ciddi örgütlenmesi olan kanaryacılığın kendisine ait Kanarya federasyonu bile vardır. Senede birkaç kez kanaryalar ile ilgili yarışmalar düzenlerler. Ayrıca hemen her ilde kanarya dernekleri vardır. Kanaryalara gönül vermiş insanlar buralarda toplanıp kanaryalar hakkında bilgi alışverişinde bulunurlar. Bazen buralarda kuş mezatları olur herkes haftanın belli bir gününde kuşlarını mezada getirir, satar ya da alırlar.
Ülkemizde de hemen her pet shopda bulunulabilen, kanaryalar muhabbet kuşu ya da papağanlar gibi kolay kolay ele alışmazlar. Daha çok kafeslerinde durmayı severler. Kanaryalardan erkek olanlar doğası gereği çiftleşmek için ve kendilerini dişi kuşlara beğendirmek için öterler. Dişi kanaryalar ise sadece kısa ötüş yapıp erkeklere cevap verirler. Pet shopdan aldığınız kanarya eve geldikten sonra 10-15 gün geçmemesine rağmen hala ötmüyorsa büyük ihtimalle dişidir.
Kanarya Çiftleştirme ve Yumurtaların Kontrolü
Her sene mart ayı en ideal çiftleşme ayı olan kanaryalar, çoğu zaman daha erken yâda daha geç çiftleşebilirler. Ortalama bir yumurtlama zamanı 14 gün sürer ve kanaryalar 5-6 kez çiftleşebilirler. Bu durum dişi kanaryayı çok yoracağından ve çabuk ölmesine neden olacağından 3-4 kez çiftleştikten sonra kanaryaları ayırmak gerekir. Dişi kanaryalar her yumurtlama döneminde 3-5 arası yumurta yumurtlayabilirler. Fakat hepsi dolu çıkabileceği gibi hiçbirinden yavru da çıkmayabilir. Böyle bir durumda Ortalama 7-8 günde yumurtanın altından ışık tutarak içerde kırmızı damarlanma var mı ona bakmak gerekir. Eğer damarlanma yoksa yumurtalar boştur ve içinden yavru çıkmayacaktır. Boşuna yuvada tutmaya gerek yoktur. Kanaryalar üçüncü yumurtadan sonra yumurtaların üstüne yatmaya başlarlar. Bu nedenle ilk iki yumurtayı sahtesiyle değiştirip 3 yumurta ile beraber dişi kanaryanın altına sürmek daha mantıklıdır. Böylece hem hepsi aynı zamanda yumurtadan çıkarlar, hem de farklı zamanlarda doğmayacakları için aralarında cüsse farkı olmaz.
Kanaryalarda Kafes Seçimi
Kanaryaların cinslerine göre kafes seçmek çok önemlidir. Ötüm kanaryaları daha çok ufak kafeslerde beslenirler. Böylece az hareket ederek daha çok ötmeye yönelirler. Eğer beslediğiniz kanarya bir duruş ya da renk kanaryası ise o zaman kanaryanın güzelliğini ortaya çıkaracak bir kafeste beslemek gerekir. Kanaryalarınızı eşleştirmeyi düşünüyorsanız, ortadan bölmeli çift gözlü bir kafes seçmelisiniz. Çift gözlü kafese önce eşleştirmeyi düşündüğünüz erkek ve dişi kanaryayı birbirlerini görmeyecek şekilde koyarız en az 5 gün kafese ve birbirlerine alışırlar. Daha sonra orta bölme açılır ve birbirlerini görürler erkek kuş ve dişi kuş bir hafta aynı kafesin içerisinde kaldıktan sonra birbirlerini beslemeye başlarlar. O zaman çiftleşme için hazır oldukları anlaşılmış olur.
Kanaryalarda Yem seçimi
Kanaryalar susuzluğa ve açlığa çok dayanıklı kuşlar değildirler. Her gün beslenmeleri gerekir. Bu yüzden yemlikleri her gün kontrol edilmeli, kabuklar üflenmelidir. Suluklarını 2 ya da en geç 3 günde bir değiştirip içlerinde, yosun oluşmasına izin verilmemelidir.
Kanaryalar petshop’lardan alabileceğiniz yemlerle beslenebilirler. Bu yemlerin içerisinde değişik tohumlar vardır. Başlıcalarını saymak istersek; Nijer tohumu, şalgam tohumu ya da kenevir tohumu ana içeriklerdir. Ayrıca kanaryalarınızı eşleştirmeyi düşünüyorsanız en güzel eşleştirme zamanı mart ayıdır ve mart ayından önce erkek kanaryaları vitaminlerle beslemek gerekir. Bunlar için özel, eşleştirme tohumları ya da yemleri var. Bunları da alıp kullanabilirsiniz. Özellikle yavru çıktıktan sonra kaynamış yumurtayı yemliklerden eksik etmemek gerekir. Çünkü kaynamış yumurtayı dişi kanaryalar çok rahat şekilde, yavrunun kursağına kusabilirler buda protein bakımından zengin olan yumurtanın hızlıca yavruyu büyütmesine yarar. Zaten dişi Kanarya, yavru çıktıktan sonra yaklaşık 20 21 gün daha o yavruyu besleyecek daha sonra yavru yuvadan uçacaktır.
Evde kendimiz kanarya maması hazırlarken özellikle havuç kabak salatalık gibi sebzeler ile elma gibi meyveleri rendeleyip yemliklere koyabiliriz. Burada dikkat edilmesi gereken şey, 24 saat içerisinde hazırlanan bu mamaların yenileri ile değiştirilmesi olacaktır. Çünkü mamalar daha fazla beklerse üzerlerinde hızla mantar ve bakteriler ürer kanaryaları ishal yaparlar. Kanaryalar ishale çok duyarlıdır ve genellikle ishal kuşlarda ölüm ile sonuçlanır. Normal olarak Kanaryalar kalsiyuma ihtiyaç duyan canlılardır, mutlaka kafeslerde mürekkep balığı kemiği bulundurulmalıdır. Ayrıca gagalarını temizlemeleri için Kabataş mutlaka olmalıdır.
Kanaryalarda Tüy dökümü
Kanaryaların vücut sıcaklığı 40 derecedir, çok sıcak ortamlarda kanaryalar tüy dökebilirler ve tüylenmeye girebilirler. Tüy dökümü, normal koşullarda kanaryalar için bir değişim sürecidir. Kanaryaların, tüy değiştirme zamanı yaz aylarıdır. Ortalama 6-9 hafta süren bu değişim sürecinde kanaryalar hastalıklara karşı çok hassastırlar. Bu süreçte, kanaryalar çok halsiz, keyifsiz olabilirler. İştahları azalır ve stresli bir dönem geçirirler. Kanaryaların kuyruklarından başlayan bu süreçte hemen hemen çoğu tüyü dökülür, yeni tüyler çıkar. Tüy döneminde kanaryaları ısı değişimlerinden, soğuktan korumalı ve yeterli beslendiklerinden emin olunmalıdır. Hatta takviye besinler verilmelidir. Kanaryalar yıkanmayı çok sever, temiz hayvanlardır. Haftada 2-3 kez mutlaka yıkama banyoları verilmelidir. Yemlikler ve sulukları mutlaka haftada en az bir defa değiştirilmelidir.