Dinlenmek ya da huzur için yapacağınız geziyi istediğiniz şekilde geçirmek en doğal hakkınızdır. Bununla birlikte sürdürülebilir ve sorumlu turizm ilkeleri ile ziyaret ettiğiniz yerlere bırakılan olumsuz etkileri en aza indirmeniz mümkündür. Turizmin artması ve ekonominin gelişmesi için sorumlu turizm anlayışı ile hareket edilmelidir. Sorumluluk alındığında sorunlar çözüldüğü gibi sorumlu turizmcilik ile de gelişim sağlanır.
Sorumlu turizm yerel halkı ve yerel ekonomiyi destekleyen bir tutumdur. Sürdürülebilir turizm doğal ve toplumsal değerlerin korunması için uzun vadeli kalıcı değerlerdir. İkisi de birbirini destekleyen ve tamamen ayrılamayan olgulardır. Birleşmiş Milletler ticari uygulamalar ve tüketici davranışlarına kolektif bir bağlılık göstererek 2017 senesini Kalkınma İçin Sürdürülebilir Turizm Yılı olarak ilan etmişti. Sürdürülebilir turizm kültürel bütünlüğü koruyarak yerel ekonomik ihtiyaçları karşılamak gibi işlevlere sahiptir. Endüstrinin geleceğini şekillendirir; ekonomik refah, sosyallik, barış ve ahlak, kültürel ve çevresel koruma gibi noktalara temas eder.
Sorumlu turizm belli bir bölgede turizmin ömrünü destekleyen, çevreye saygılı ve yerel nüfus için yaşam kalitesini yükseltmeye çalışan seçimler yapmaktır. Yerel kültürün anlaşılması, doğal çevrenin korunması, topluluk ziyaretinden yararlanılması için izin verilen kuruluşlarla seyahat etmeye yardımcı olmak sorumlu ticaretin çabalarındandır.
Sorun ne?
Turizm faaliyetleri arttıkça yollar, hava alanları, tesisler ziyaretçiler için daha da fazla inşa edilir, atmosferde daha fazla sera etkisi görülür. Turizmdeki sorumsuz gelişme kaynakları boşaltır, doğal yaşamı tehdit eder, su ve toprağı kirletir. Yaşanan gelişmeler beraberinde olumsuz durumları da getiriyorsa buna tam olarak gelişme diyemeyiz.
Turistik gelirin yerli halka yönlendirilmesi için yollar belirlenmelidir. Turistik işletmelerin yerel alt yapıyı bozmaması için vicdanlı şekilde planlanması gerekir. Kültürel ve tarihi yerler turistler için büyük bir beraberlik sağlar.
Gelişmekte olan ülkelerde yerel kültürel miras bazen maddi kazanç karşısında kaybolmaktadır. Maddi kazanç mı kültürel miras mı daha kazançlı çıkar iyi tespit etmek gerekir. Yanlış uygulanan turizm geleneksel uygulamaları ve etnik mirasları yok edebilir. Yerli topluluklar kendilerine zararlı dış güçlerden korunmak için haklarını savunamayabilir. Proje üreten ve uygulayanlar yerel halkın haklarını da göz önünde bulundurmalıdır. Turizmin devamı için yerel halk mutlu olmalı ve turistleri de mutlu etmelidir.
Nasıl daha sorumlu bir gezgin olabilirim?
Turizmin zararlı etkilerini azaltmak hassasiyet, planlama ve öngörü ister. Turizmde olumlu fark yaratmak isteyenler için birkaç ipucu:
Araştırmalarınızı yapın: Para vereceğiniz şirketleri iyi araştırıp seçin. Yerel personeli istihdam edin ve makul ücretler ödeyerek kültürel mirasa sahip çıkın. Gerekli araştırmalar yapılmadan yola çıkılırsa bazı aksaklıklar yaşanabilir.
Yeşil seçenekleri araştırın: Atıkları geri dönüştürmek için yenilenebilir enerji kullanın. Ekolojik dengeye katkısı olan doğa dostu uygulamaları destekleyin. Doğacı ve gelecek nesillere faydalı bir politika izleyin. Doğadaki yeşili korumak her vatandaşın görevidir.
Otel yerine bir ailenin yanında kalın: Soğuk otel odaları yerine yerel halktan ailelerin evine misafir olun. Gittiğiniz kültürü daha iyi tanıyıp yaşam biçimlerini deneyimleme şansı kazanın. İmkanınız varsa aile içinde vakit geçirip kültürünü yakından inceleyin.
Şişelenmiş suyu en aza indirin: İçtiğiniz içeceklerin şişeleri çevreye atık olarak dönmektedir. Yeşil ve temiz bir çevre için arıtma cihazları kullanarak evinizdeki suyu tüketin. Böylece şişe su alarak plastik atıklarınızı çoğaltmış olmazsınız.
Suyu koruyun: Otellerde her gün litrelerce su harcanmaktadır. Su tasarrufu sağlayacak uygulamalar yapın ve turizmi de bu yönde şekillendirin. Suyun bir gün biteceği ihtimalini aklınızdan çıkarmayın. Su tasarrufu için basit önlemler alarak dünyaya katkı sağlayın. Turizm için kullanılan mekanlarda önemli notlar düşerek turistlere hatırlatmalar yapın.
Yerel ekonomiyi destekleyin: Hediyelik eşyaları yerel zanaatkarlardan doğrudan alın ve yerel halkın ekonomisine kazandırın. Uluslararası zincirler yerine yerel restoranlarda yemek yemeyi seçin. Unutmayın ki yerel halk kazanırsa toplum da kazançlı çıkar.
Saygılı olun: Yerel kültürlere ve dinlere saygı gösterin. Yerel kıyafet kuralları olan yerlerde bunlara uyun ve fotoğraf çekmeden önce izin isteyin. Gittiğiniz yerlerin kültürünü ve tarihini görmezden gelmeyin. Kültürüne zararınız dokunmadan ortamın havasını soluyun ve yerel halkı uzaktan gözlemleyin.
Dikkatli olun: Soyu tükenmekte olan türleri yemeyin veya bu ürünlerden yapılmış hediyeler almayın. Dünyaya sağlayacak yararlarınız içinde hayvan soylarını korumak da olmalıdır. Çevreye dokunabilecek zararlarınızı önceden görüp önlemler alın.
Toplu taşıma ile seyahat edin: Araba kiralamak ya da taksi tutmak yerine toplu taşıma araçlarını tercih edin. Sizin bütçenizi ve çevrenin doğasını daha koruyucu olacaktır. Karayolunda toplu taşıma ile yaptığınız seyahatlerin ekonomik olması avantaj sağlayacaktır.
Doğaya olan zararlı etkinizi ortadan kaldırın: Havayolu ile seyahat edecekseniz daha doğal yakıt tüketenleri seçin ve ekonomik olanı da araştırın. Tesislerinizden doğaya saldığınız karbon emisyonlarını hesaplayıp bunları en aza indirin. Her birey kendi yarattığı zarardan topluma ve gelecek nesillere karşı sorumludur.