Bilgi Rehberi Bir Garip Bilgi Bloğu
Kemik erimesi, bedenimizdeki kemiklerin zayıflayarak kırılgan hale gelmesine yol açan bir hastalıktır. Aniden öne eğilmede ya da hafif bir düşmede kemiklerde kırılmalar meydana gelebilmektedir. Bu hastalıktan her ne kadar tüm kemiklerimiz etkilense de en fazla el bileği, kalça ve omurga bölgeleri zarar görür. Ayrıca kemik erimesi (osteoporoz) sinsice ilerler ve kırılmalar oluşana kadar herhangi bir ağrı yapmaz, belirti vermez. Hastalık nedeniyle omurgada kamburlaşma olabilir ve bu problem solunum güçlüklerine yol açar. Kırıklar, hareket kabiliyetini kısıtlayarak ağrılar oluşturur. Hatta sakat kalabilme riski bile bulunmaktadır.
Kemik Erimesi Kimleri Etkiliyor?
Kemik erimesi (osteoporoz) hastalığı en fazla kadınları etkilemektedir. Hastalık, ülkemizde her 4 kadından 1’ini etkilerken diğer taraftan 8 erkekten 1’ini etkilemektedir. Kemik erimesine bağlı olarak gelişen her 5 kırık olayının 4’ü kadınlarda görülmektedir. Kadınlarda osteoporoz belirtileri genellikle menopoz döneminde görülmekte ve takip eden yıllarda kemik kaybı sorunu gerçekleşmektedir.
Kemik Erimesini Önlemenin Yolları
Kalsiyum
Yapılan araştırmalara göre, çocukluk ve gençlik dönemlerinde yeterli seviyede kalsiyum alan kişilerde kalça kırığı, kalsiyum tüketmeyenlere göre %30 daha azdır. Gençlik ve çocukluk döneminde tüketilen kalsiyum, güçlü ve sağlıklı bir iskelet yapısına sahip olunması açısından son derece önemlidir. Geç kalınmış bile olsa, ilerleyen yaşlarda da tüketilen kalsiyumun kemik sistemine olumlu etkileri bulunmaktadır. Kısacası, yetişkin erkeklerin günde 1000 mg, kadınlarında menopoz döneminden önce 1000 mg kalsiyum tüketmeleri önerilmektedir. Yaşlılık döneminde ise hem kadın hem de erkek günde 1200 mg kadar kalsiyum tüketmesi kemik sağlığı açısından faydalıdır. 1 dilim kaşar peyniri içinde 210mg, 1 su bardağı süt içinde 300 mg ve 1 somon balığında 200 mg kalsiyum bulunmaktadır.
Protein
Kemik sisteminin %50’si proteindir. Bu nedenle kemik sağlığı ve yapısının korunması için yeteri miktarda protein tüketilmesi gerekiyor. 70-75 kg arası bir kişi günde 50-60 gram kadar protein tüketmelidir. 1 yumurtada 6mg, 100 gram bir somon balığında 19 gram, 100 gram bir tavukta ise 20 gram protein bulunmaktadır.
D Vitamini
Kemiklerin güçlenmesi bakımından D vitaminin büyük önemi bulunmaktadır. D vitamini kalsiyum emilimini artırarak kemik oluşumunu sağlar. Uzmanlar, gün içerisinde 15 dakika kadar güneş ışığının altında vakit geçirilmesinin, kemik gelişimine büyük katkılar sağladığını bildirmektedir.
Egzersiz
Gün içerisinde yürüme, merdiven inip çıkma gibi aktivitelerin bile kemik sağlığına faydaları bulunmaktadır. Bu küçük egzersizler, kemik kitlesini artırarak sağlam ve güçlü kemikler oluşmasını sağlamaktadır. Bu tip gündelik aktiviteler sayesinde kas gücü korunur, denge sağlanır ve bunlara bağlı olarak düşme riski de azalmış olur. Yerçekimine karşı yapılan egzersizler, kemik erimesi hastalığının önlenmesinde daha fazla fayda sağlamaktadır. Bu tip egzersizlere örnek verecek olursak; tenis, dans etme, hafif tempolu koşu.
Sigara Kullanımı
Sigara ve alkol kemik gelişimine büyük zararlar vermektedir. Özellikle sigara içerisinde bulunan zehirli maddeler kemik yapımını sağlayan hücreleri öldürmekte ve kemik yapılanmasında büyük rol oynayan östrojen hormonunun azalmasına neden olmaktadır. Bu nedenle sindirim sisteminde kalsiyum emilimi azalır ve böbrekler kalsiyum atılımını artırır. Kalsiyum miktarının azalması sonucu vücut içerisinde kemik yapımı gerçekleşmez.
Kafein Tüketimi
Kemik erimesi hastalığını önlemek amacı ile çay ve kahve tüketimi kısıtlanmalıdır. Kafein içerikli içeceklerde sigara eve alkol gibi sindirim sistemindeki kalsiyum emilimini azaltmaktadır. Bu nedenle günde 3 fincandan fazla kahve tüketilmemeli ve mümkünse kafeinsiz içecekler tüketilmelidir. Kahve konusunda kısıtlama yapmamanız halinde günlük kalsiyum ihtiyacınızı 1200-1500 mg olacak şekilde ayarlayın.
Tuz Tüketimi
Uzmanlar, aşırı tuz tüketiminin kemiklerde zayıflamaya neden olduğunu açıklamıştır. Çocukluk ve gençlik dönemlerinde tüketilen aşırı tuz, ileri yaşlarda kemik erimesi hastalığı riskini yüksek oranda artırmaktadır.
