Bilgi Rehberi Bir Garip Bilgi Bloğu
Şüphesiz ki çalışan insanların en büyük güvence kaynağı kıdem tazminatıdır. Öncelikle kıdem tazminatı hak kazanmanın yollarını sizlerle paylaşacağız. Günümüzde yeni kanunlar ve düzenlemeler ile kıdem tazminatı almanın bazı şartları mevcut. Örneğin; Ben 12 yıldır çalışıyorum tazminatımı alabilirim bu yanlış bir bilgi bu kanun 08/99 yıllarında sigorta girişi olan çalışanlar için geçerlidir. Kıdem tazminatı 1475 sayılı kanun ile bazı şartlar altında ödenen bir tazminattır. Kıdem tazminatı almanın ilk kuralı çalışmış olduğunuz şirkette 1 yılı doldurmanızdır. Ancak bu 1 yılı tamamlamanız kıdem tazminatı alacağınız anlamına gelmez.
Kıdem Tazminatı Şartları
Kıdem tazminatı almak için belirli düzenlemeler dışında örneğin; Askerlik durumu getireceğiniz askerlik belgesi (sülüs) belgesi ile şirket yetkilisine bildirdiğiniz takdirde tazminatınızı alabilirsiniz.
İşveren tarafından iş akdinizin fesih edilmesi durumunda kıdem tazminatı almaya hakkınız bulunmaktadır. Bu 4857 Sayılı İş Kanunu 17 Maddesince yasal olarak ödenmesi zorunludur.
Bayan çalışanın kıdem tazminatı almak için bir diğer hakkı evlilik sebebi ile iş yerinden ayrılmasıdır. İşveren tarafından yeni evlenen bayan çalışana tazminat ödemesi yine yasa gereği zorunludur.
Çalışanın emeklilik nedeni ile istifa etmesi durumunda tazminat hakkı vardı şöyle;
- Malulen emeklilik
- Emeklilik için prim gün sayısının doldurulması
- Emekliliğin(Aylığa bağlanması)
Böyle durumlarda SGK tarafından alınacak olan belge ile işverene tebliğ edildiği takdirde tazminat almaya hak kazanılır.
Tazminatımı nasıl alabilirim?
Sağlık Sorunları
Örneğin; bir çağrı merkezi çalışanı çalışmış olduğu şirkette işitme ile ilgili sağlık sorunu yaşamakta ise hastane tarafından hazırlanan heyet raporu ile istifasını sunup tazminatını almaya hak kazanabilir. Ancak bu gibi durumlarda kişinin işe başlamadan önce sağlık raporu bulunması gerekmektedir.
Çalışmış olduğu şirkette işçi güvenliği alınmamış ve bu durumda kaza geçirdiğiniz göz önünde bulundurulursa yine tazminat almaya hakkınız olabilir. Bu gibi durumlarda ise şirketin sorumsuzluğu kanıtlanması ve önce iş güvenliği önlemi alınmadığı gözlemlenmelidir.
Sizde eğer sağlık ile ilgili sorunlarınız nedeni ile şirketinizden tazminat alamıyorsanız iş kanunu kapsamında hazırlanan yasalarla yasal haklarınızı kullanabilirsiniz.
Ahlaki kötü niyet
İşveren herhangi bir durum olmaksızın işçiye taciz veya ahlaki hakaretler ederse işçi bütün yasal hakları ile karşı taraftan hakkını alabilir.
İşveren işçi ile ilgili yasal olmayan bir düzenleme ve kışkırtıcı suç teşkil etmeye yönlendirir ise işçi yine karşı taraftan hakkını alabilir.
İşçinin aldığı ücret hesaplanmaz yasaya uygun şekilde ödenmediği taktirde işçi tazminatını kazanmaya hakkı olur.
İş ortamında çalışan işçi başka kişiler tarafından taciz, tehdit, hakarete uğradığını işverene bildirir işveren önlem almazsa işçi hakkını kullanabilmektedir.
Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
İşçinin her 1 yıllık çalışma durumu bir aylık bürüt maaşı demektir. Ancak bu gibi durumlarda örneğin; ek ücretler prim, yol parası, yemek parası, ikramiye ek ödemeler eklenir ise ödeme durumu değişebilmektedir.
