Bilgi Rehberi Bir Garip Bilgi Bloğu
13 Ekim 1927 yılında Malatya’da doğmuştur. Asıl adı Halil Turgut Özal‘dır. Babası Mehmet Sıddık Özal da Malatya’lıdır. Annesi Tunceli doğumlu Hafize Özal’dır. Büyüyünce pilot olmak isteyen Turgut Özal, Silifke’ye taşınmalarının ardından, eşekten düşerek kolundan sakatlandı. Bu olay sonrasında bir kolu, diğerine göre daha kısa kaldı. Pilot olma isteğinden zorunlu olarak vazgeçti…
4 yaşındayken Bilecik/Söğüt’e taşındılar. İlköğretimini burda okuduktan sonra, babasının mesleği sebebiyle ortaokulu Mardin’de tamamladı. Mardin’de lise olmaması sebebiyle, Konya Lisesi’nde eğitime devam eden Turgut Özal, Kayseri Lisesi’nde ortaöğretimini tamamladı.
İTÜ(İstanbul Teknik Üniversitesi) Elektrik Mühendisliğini burslu olarak 1950 yılında tamamlayarak mühendislik yapmaya başladı. Ailesinin isteğiyle evlendiği Ayhan İnal ile kısa süre evli kalan Özal, Semra Yeyinmen ile evlendi ve 3 çocuk sahibi oldu.
Evlendikten sonra Texas Tech Üniversitesinde ekonomi branşında eğitim aldı. 1965 seçimlerinin ardından Süleyman Demirel’in danışmanı olarak görev yaptı. 1967 yılında DPT müsteşarı oldu. 1971-1973 arası Dünya Bankası Sanayi Dairesi’nde danışman olarak çalıştı. Yurda döndükten sonra Sabancı Holding dahil, birçok sektör ve birçok şirket için yöneticilik yaptı.
1977 genel seçimlerinde Milli Selamet Partisi İzmir milletvekili adayı oldu, seçilemedi. 1980 darbesinin ardından, ekonomiden sorumlu, başbakan yardımcılığı görevine getirildi. 1982 yılında istifa etti.
1983 tarihinde Anavatan Partisi’ni kurdu. Yaklaşık 5 sonra gerçekleşen seçimlerde 400 kişiden oluşan parlamentoda 211 milletvekili çıkaran Özal, tek başına iktidar oldu. 1987 yılında da 292 milletvekili çıkararak çoğunluğu sağladı. İktidarda bulunduğu 1983-1991 döneminde Türkiye ekonomisi ortalama yıllık %5,2 oranında büyüdü.
18 Haziran 1988 Cumartesi günü Ankara Atatürk Spor Salonu’nda Anavatan Partisi’nin 2. Olağan Kongresi’nin düzenlendiği sırada Kartal Demirağ isimli saldırgan tarafından düzenlenen suikasttan yaralı olarak kurtuldu. Foto muhabirleri ve televizyon kameraları için hazırlanmış olan platformun önünden ve Özal’a 12 metre öteden saat 12.15’te iki el ateş eden Demirağ, Turgut Özal’ı sağ elinden yaraladı. Saldırı sonrası etrafa rastgele ateş açan korumalar ise 18 kişinin yaralanmasına sebep oldu. Yaralananlar arasında Bakan İmren Aykut da vardır. Önce ölüm cezasına çarptırılan, ardından cezası 20 yıla indirilen Kartal Demirağ’ı cumhurbaşkanlığı döneminde affetti.
1989 cumhurbaşkanlığı seçiminde aday oldu. Sosyaldemokrat Halkçı Parti ve Doğru Yol Partisi meclise girmeyerek seçimi boykot etti. 9 Kasım 1989 tarihinde resmi olarak görevine Cumhurbaşkanı olarak başlayan Özal, bu seçimden akıllarda kalan ise “alışamadık” diyenlere, “alışırsınız, alışırsınız” demesidir.
Her zaman sivil yönetimi savunmuş ve halk tipi sivil kıyafetlerden hoşlanmıştır. Halkın içinden olmayı seçmiştir. Özal diğer cumhurbaşkanları gibi konuklarını köşkte ağırlamak yerine, Marmaris Okluk koyundaki resmi yazlıkta ağırladı. Ölümünde sivil cumhurbaşkanı, demokrat cumhurbaşkanı, dindar cumhurbaşkanı pankartlarıyla da bu tutumu desteklendi.
Turgut Özal, 17 Nisan 1993 tarihinde 5 ülkeyi kapsayan 12 günlük Türkistan gezisinden sonra vefat etti. Cenazesine Türkiye’nin dört bir yanından yüzbinlerce kişi akın etti. Tören televizyonlardan canlı yayımlandı, ülkede 3 günlük yas ilan edildi. Dönemin Amerika Birleşik Devletleri Başkanı, Turgut Özal ile de yakın dost olan George H. W. Bush beklentilerin aksine cenaze törenine katılmadı. “Öldükten sonra beni İstanbul’a defnedin, kıyamete kadar Fatih Sultan Mehmed’in manevi ruhaniyeti altında bulunmak istiyorum” şeklindeki vasiyetine uyularak kendisi tarafından yaptırılan eski başbakan Adnan Menderes’in anıtmezarının bulunduğu Topkapı’da, Vatan Caddesi üzerinde kendisi adına hazırlanan anıt mezara defnedildi.
